Remont Promenady i inne inwestycje. Co nowego na Turawie

Dominik Pikos, wójt Turawy na plaży przy Promenadzie. Tym terenem przy Jeziorze Turawskim, wydzierżawionym od Wód Polskich, zarządza teraz gmina

Rozmowa z Dominikiem Pikosem, wójtem Turawy.

Zacznijmy od rozmowy o miłości. Podobno kocha Pan drzewa? Skąd to uczucie?

Może zabrzmi to patetycznie, ale drzewo przez długie lata stoi w tym samym miejscu, zapewnia poczucie trwania i ciągłości. Daje mi odprężenie, pochłania dwutlenek węgla, produkuje tlen, oczyszcza powietrze. Lubię drzewa, spacery po lesie, które dają wytchnienie. Od lat prowadzę też rodzinny biznes – szkółkę świerka w Zawadzie.

Tymczasem na terenie gminy powstaje nowa ścieżka rowerowa – z Opola nad północny brzeg Jeziora Turawskiego. Od Zawady przez Kotórz Mały do ulicy Harcerskiej. Wzdłuż tej ścieżki oznaczono sprayem wiele drzew, które jak rozumiem zostaną wycięte?

Ten projekt, który realizujemy wspólnie ze Starostwem Powiatowym w Opolu i 8 gminami będącymi członkami Aglomeracji Opolskiej, jest wciąż w trakcie przygotowywania. Faktycznie początkowo zakładał wycinkę około 200 drzew, głównie lip w wieku ok. 80 lat. Udało się nam jednak zmienić te założenia i ostatecznie zostanie wycięte maksymalnie 28 drzew. Jako dendrolog z wykształcenia chciałbym powiedzieć, że lipa to wspaniałe, miododajne drzewo. Jest to poza tym piękna aleja, ciągnąca się od Kotorza aż do jeziora i dalej do Rzędowa. Zdecydowaliśmy więc, by zmienić projekt, który był planowany jeszcze przed moim objęciem urzędu i uratować jak najwięcej drzew. Zleciliśmy zbadanie ich stanu, a przy okazji projektu dokonamy ewentualnych cięć sanitarnych. Wycięte zostaną tylko te drzewa, które będą bezpośrednio na trasie ścieżki lub są zbyt chore i stwarzają niebezpieczeństwo.

To na pewno ucieszy zarówno mieszkańców jak i turystów. Kiedy powstanie ścieżka?

Faza projektowa, której zakończenie przewidziane jest na luty 2021 r., podzielona jest na trzy etapy: Zawada – centrum Kotorza Małego, Kotórz Mały – Turawa i Turawa – ul. Harcerska przy jeziorze. Będziemy dążyć do tego aby w trakcie tych prac otrzymać gotowy projekt któregoś z etapów i rozpocząć procedurę wykonawstwa ścieżki.

Plaża przy Promenadzie nad północnym brzegiem jeziora została wykarczowana, przeorana i zbronowana. To jak wiemy skutek umowy gminy z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polski (zarządza Jeziorem Turawskim i terenami przyjeziornymi). Czego dokładnie dotyczyła umowa?

Trwające ponad rok intensywne rozmowy z Wodami Polskimi skończyły się pomyślnie, za co chciałem z tego miejsca podziękować kierownictwu Wód Polskich z Opola i Gliwic. Trzeba wytłumaczyć czytającym ten wywiad, że plaża i Promenada oraz pas około półtora metra na północ od jej biegu to tereny Wód Polskich. Gmina nigdy nie była ich właścicielem, więc nie mogła inwestować w remont czy utrzymanie. Rozmowy, które skończyły się w marcu 2020 r., doprowadziły do wydzierżawienia przez gminę terenu Promenady i plaży w jej obrębie, łącznie około hektara terenu za symboliczne 100 zł rocznie na okres 3 lat. Po tym okresie dzierżawa będzie odnawiana. Właśnie dlatego, jako nowy zarządca terenu, mogliśmy już zacząć porządkowanie plaży. W trakcie oceny jest projekt o dofinansowanie modernizacji Promenady z funduszy Interreg przy współpracy polsko-czeskiej. Słowem, przejęliśmy teren i zaczynamy inwestować. Chcemy by Promenada przestała być reliktem czasów słusznie minionych. By zyskała blask i przyciągała więcej turystów.

Brzmi tak: będzie pięknie! A co konkretnie się zmieni?

Będziemy utrzymywać czystość plaży, dbać by nie zarastała, co już się rozpoczęło. Chcemy zadbać o jej estetykę i funkcjonalność. Chciałbym jednak w tym miejscu prosić wszystkich o trochę cierpliwości, bo generalnie przejmując teren od Wód Polskich, wchodzimy na dziewiczy teren i uczymy się go. Nawet równając teren, rekultywując, nie mamy pewności co tam pod nim jest. Działamy więc ostrożnie.

Sama Promenada zyska długo oczekiwane oświetlenie. Zostanie naprawiony mur oporowy, pojawią się nowe ławeczki. Projekt prowadzony z partnerem z Czech, który obejmuje te prace, zakłada stworzenie przy Promenadzie ścieżki przyrodniczo-edukacyjnej przedstawiającej bogactwo przyrodnicze tego obszaru. Przypomnę, że nasze jeziora położone są na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Lasy Stobrawsko-Turawskie oraz obszaru Natura 2000. Brzegi są miejscem gniazdowania ciekawych gatunków ptaków.

Po zachodniej stronie Promenady, gdzie schodzi się ona z ulicą Harcerską, pojawi się Otwarta Strefa Aktywności, w skrócie OSA, co zamierzamy sfinansować z dotacji Ministerstwa Sportu. Tam przewidzieliśmy siłownię na świeżym powietrzu, miejsca odpoczynku z ławkami i stołami, plac zabaw. Obok będzie toaleta publiczna, na utworzenie której otrzymaliśmy dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach naborów organizowanych przez Stowarzyszenie Kraina Dinozaurów.

Trwają prace przy drogach, które podlegają Wodom Polskim. To pewnie dodatkowy bonus związany z planowanymi Mistrzostwami Świata Katamaranów. Które drogi i w jakim zakresie zostaną wyremontowane?

Mistrzostwa organizowane na naszym akwenie przez Jacht Klub Opolski były wielkim impulsem. Zostały, co prawda, przez sytuację epidemiologiczną przesunięte na rok 2021, ale pewne decyzje stały się faktem. Tak wielka impreza wymaga zaplecza zarówno noclegowego jak infrastruktury drogowej. Partnerzy imprezy, czyli między innymi Ministerstwo Sportu i Wody Polskie, zobaczyli ostatecznie, jakie mamy na naszym terenie potrzeby i postanowili zainwestować w poprawę infrastruktury, przekazując na naprawy łącznie około 450 tys zł. W ramach tych środków Wody Polskie remontują określone drogi przy jeziorze, które są ich własnością. Kwota ta zostanie wydana na wyłożenie części dróg tłuczniem, ale też wypełnianie dziur, asfaltowanie czy też przełożenie płyt betonowych.

Na północnym brzegu nowy tłuczeń pokryje część ul. Żużlowej i Pod Lasem o łącznej długości 1100 m. Na 300 metrach ul. Strażackiej zostanie przełożona trylinka (sześciokątne płyty betonowe), dzięki czemu droga będzie równa. Zostanie też przełożone 650 metrów kwadratowych kostki granitowej przy ul. Świerkowej (jadąc od Turawy jest to zjazd w kierunku elektrowni wodnej, popularne wśród turystów miejsce parkowania). Na ul. Harcerskiej (zjazd z ul. Opolskiej w kierunku jeziora) pojawi się 650 metrów nowej nawierzchni mineralno-asfaltowej.

Po południowej stronie jeziora cząstkowo remontowana jest nawierzchnia tłuczniowa ul. Cichej oraz połączenia ul. Żeglarskiej z ośrodkiem Jowisz.

My natomiast ze swoich środków zamierzamy dokonać bieżących remontów na odcinkach dróg, stanowiących własność gminy a bezpośrednio łączących się w jednym ciągu z odcinkami remontowanymi przez Wody Polskie.

W przyszłości chcielibyśmy też wyremontować ul. Pływacką biegnącą od ul. Opolskiej do jeziora. Liczymy na pozyskanie środków z Funduszu Dróg Samorządowych.

W ostatnich latach gmina intensywnie inwestowała w tereny wokół Jeziora Średniego. Czy to już zamknięty etap?

To jest własność gminy i tu od lat można było inwestować. Powstała więc ścieżka pieszo-rowerowa, okalająca jezioro od baru Blaszak przy parkingu wzdłuż drogi z Kotorza do Szczedrzyka aż po Bar Zefirek. Zastanawiamy się czy realizować fragment, który zamknąłby pętle. Zauważamy, że jest też wiele osób, które szukają wokół jeziora odosobnienia, zieleni, więc być może nie jest to potrzebne. Natomiast przy terenach już zagospodarowanych, pojawiły się niedawno skrzynki depozytowe dla plażowiczów, ławka solarna z audio przewodnikiem i stacją ładowania telefonów czy też nowe gry edukacyjne na temat segregacji śmieci oraz rowerowa stacja naprawcza (identyczną zamontowaliśmy przy ul. Harcerskiej nad Jeziorem Dużym). W tym roku przy boisku do koszykówki postawiliśmy też wiatę drewnianą, gdzie można odpocząć. Wykorzystamy ją również przy organizacji imprez okolicznościowych.

W tym roku podpisaliśmy nową umowę z Okręgiem Polskiego Związku Wędkarskiego w Opolu, który ma pod opieką to, co w wodzie jeziora. Wędkarze w ramach nowej umowy zobowiązali się zrobić coś dla wszystkich. W spokojniejszych miejscach akwenu powstaną łącznie 4 pomosty, gdzie będzie można wędkować, czy też po prostu wypocząć z dala od innych.

Myśląc o inwestycjach wokół Jeziora Średniego cały czas na uwadze mamy właśnie taki balans. Bo istnieje już dobra infrastruktura, niemniej jest też wiele osób szukających spokoju i ciszy, i to też zamierzamy uszanować. W dłuższej perspektywie rozważamy kwestię powiększenia ilości miejsc parkingowych.

Mamy również plany względem położonego po sąsiedzku Jeziora Małego. W ich centrum będzie utrzymanie jego sielskiego, cichego charakteru, z niewielką ingerencją ewentualnych nowych inwestycji. Patrząc na całość jezior, balans jest bardzo istotny. Dlatego w przeciwieństwie do brzegu północnego Jeziora Turawskiego, brzeg południowy jest i pozostanie spokojniejszy. Jezioro Srebrne, które gmina dzierżawi od lat lokalnemu przedsiębiorcy, też chcemy pozostawić właśnie takie, dziewicze, z niewielkimi inwestycjami.

Myśląc o tej zielonej, ekologicznej stronie warto powiedzieć, że po latach wreszcie udało się skanalizować tereny wokół ośrodków wypoczynkowych przy południowym brzegu Jeziora Turawskiego, a także przy Jeziorze Srebrnym.

W gminie istnieje ponad 2000 miejsc noclegowych, w tym ośrodki wczasowe, hotele, kempingi, domki całoroczne i obiekty agroturystyczne. Te biznesy dają duży zastrzyk finansowy gminnej kasie w postaci podatków. Turawa podobno, wzorem wielu polskich miejscowości turystycznych, chce odpowiednio oznaczać i promować takie miejsca.

Tak, tabliczki informujące pojawią się na restauracjach i miejscach noclegowych. Wiadomo, trudno udowodnić np. nielegalny wynajem, ale uważamy, że turysta, który będzie szukał noclegu i zobaczy online lub na żywo odpowiednie oznaczenie, świadomie wesprze tych, którzy płacą podatki. One wracają później w postaci infrastruktury czy usług z których korzystamy wszyscy – od utrzymania dróg po śmieci.

Tereny wokół jezior zmieniają się na lepsze. Co więcej, przedsiębiorcy stawiają nowoczesne budynki, nowe bary, co widać na przykład przy ul. Pływackiej. Przy południowym brzegu jeziora prężnie działa Jacht Klub Opolski, zwiększa się też ilość miejsc, gdzie można wypożyczyć sprzęt rekreacyjny.

Zdecydowanie. Stowarzyszenie Jacht Klub Opolski planuje na przykład budowę nowoczesnego budynku kontenerowego, co pozwoli jeszcze wzmocnić znaczenie naszego jeziora na krajowej i międzynarodowej mapie akwenów żeglarskich. Od lat działający przedsiębiorcy też poprawiają warunki na swoich terenach. Nasza gmina ogólnie jest ciekawa, nie tylko przy jeziorach. Mieszają się ludzie mieszkający tu jak ja z dziada pradziada i wielu nowych, budujących domy plus tysiące turystów. Mamy wielki potencjał, choć zdaję sobie też sprawę z rzeczy które musimy nadrobić. Sam kształt gminy, która jest rozciągnięta sprawia, że koszty związane z odbiorem śmieci, przewozami czy kosztami infrastruktury drogowej są duże. Mamy wiele rzeczy do poprawy, w tym sam wizerunek, który popsuło kwitnienie wody w Jeziorze Dużym oraz m.in. nieremontowana infrastruktura. Proszę pamiętać, że gmina Turawa to oprócz jezior również mieszkańcy, czekający czasami latami na asfalt lub oświetlenie, to dla mnie również bardzo istotny temat. Ale idziemy w dobrym kierunku. Głównie dzięki tej pozytywnej mieszance ludzi jacy tu mieszkają i oczywiście unikalnym walorom przyrodniczym i rekreacyjnym.